Przekonanie alkoholika do leczenia to bardzo trudne zadanie. Osoba uzależniona od alkoholu na ogół zaprzecza oczywistym faktom i rzadko przyznaje się do nałogu. Temat nadużywania alkoholu wymaga przepracowania, a jedynym racjonalnym rozwiązaniem jest poddanie się terapii. Jeśli chcesz przekonać alkoholika do podjęcia leczenia, przeczytaj ten artykuł. Dowiedz się, jak rozpoznać uzależnienie od alkoholu i jakich argumentów użyć w rozmowie z osobą uzależnioną.
Kiedy mamy do czynienia z osobą uzależnioną od alkoholu?
Pierwsze oznaki choroby alkoholowej są dość subtelne. Osoba uzależniona zaczyna zaniedbywać swoje obowiązki, zarówno na polu zawodowym, jak i prywatnym. Zmianie ulega częstotliwość picia oraz poziom tolerancji na alkohol. Alkoholik nie ogranicza konsumpcji wyłącznie do dni wolnych czy spotkań towarzyskich. Pod wpływem alkoholu bywa również w dni powszednie, nawet w czasie pracy.
Osoba chora na alkoholizm stawia napoje wyskokowe w centrum swojego życia. Choroba alkoholowa odbiera jej przyjemność z dotychczasowych rozrywek i sprawia, że jedynym celem jest osiągnięcie upojenia alkoholowego. Osobę uzależnioną od alkoholu można rozpoznać po typowych objawach zespołu abstynencyjnego jak drżenie dłoni, nudności, biegunki, częste bóle głowy czy problemy z zasypianiem. Dolegliwości te w miarę picia nabierają na sile i stają się coraz groźniejsze dla zdrowia.
Spożywanie alkoholu w ukryciu i negowanie własnego uzależnienia to kolejne oznaki choroby alkoholowej. Wbrew pozorom, alkoholik zdaje sobie sprawę, jak destrukcyjny jest wpływ alkoholu na jego codzienność, ale na pewnym etapie nie potrafi już zrezygnować z picia na własną rękę.
Kiedy należy skorzystać z profesjonalnej pomocy?
W początkowych stadiach choroby alkoholowej powrót do zdrowia bez terapii jest jeszcze możliwy. Alkoholik musi jednak w porę zorientować się, że jego picie wymknęło się spod kontroli. Niestety, większość chorych przyznaje się do problemu na późniejszych etapach, gdy wyjście z nałogu bez pomocy specjalisty jest już niemożliwe.
Alkoholik może podejmować próby zerwania z piciem na własną rękę. Jeśli nie przynoszą one jednak rezultatów, jedynym rozwiązaniem jest skorzystanie z leczenia odwykowego pod okiem specjalistów. We własnym zakresie trudno uwolnić się od samych mechanizmów choroby. Poczynaniami alkoholika kieruje między innymi mechanizm iluzji — chory cierpi na zaburzone postrzeganie rzeczywistości. Zaprzecza zarzutom, że jego alkoholizm jest tak poważnym problemem, za jaki uważają go osoby z najbliższego otoczenia. Na próby rozmów i skłonienia go do podjęcia leczenia reaguje awanturą.
Korzyści płynące z podjęcia leczenia odwykowego
Nieleczona choroba alkoholowa może prowadzić do śmierci. Odwyk to jedyna skuteczna metoda leczenia, a w wielu przypadkach — ostatnia deska ratunku. Leczenie alkoholizmu to proces, dzięki któremu osoba chora otrzymuje szansę na powrót do życia bez alkoholu. Pobyt w ośrodku leczenia uzależnień rozpoczyna się całkowitym odtruciem organizmu pod nadzorem lekarza. Kolejnym krokiem jest udział w terapii indywidualnej oraz grupowej. W czasie terapii alkoholik dokładnie rozpracowuje swoją chorobę, od przyczyn po skutki oraz poznaje efektywne metody na odmawianie alkoholu w różnych sytuacjach. Terapia daje choremu szansę na poprawę relacji z bliskimi osobami, odnalezienie sensu życia i powrót do zdrowia.
Rola rodziny w procesie leczenia
Rodzina osoby uzależnionej od alkoholu odgrywa bardzo ważną rolę i w zależności od sytuacji może przyczynić się do podjęcia leczenia lub pogłębienia nałogu. To najbliższa rodzina pierwsza dostrzega wczesne oznaki choroby alkoholowej i ma realne szanse, by w porę zareagować i odciągnąć alkoholika od nałogu. Z drugiej strony nie można jednak ignorować faktu, że alkoholizm powoduje rozkład życia rodzinnego, a picie jednego z członków rodziny negatywnie oddziałuje na psychikę wszystkich pozostałych domowników. Partnerzy alkoholików to w dużej mierze osoby współuzależnione, które same potrzebują terapii.
Ignorowanie i ukrywanie nałogu bliskiej osoby, usprawiedliwianie jej przed innymi czy wyręczanie w codziennych obowiązkach jest często stosowaną strategią, która w dłuższej perspektywie jedynie pogarsza problem. Lepszym rozwiązaniem jest podejmowanie prób przekonania osoby uzależnionej do podjęcia leczenia. O tym, jak to zrobić, opowiemy w kolejnych akapitach.
Jak przekonać alkoholika do leczenia?
Jeśli chcesz namówić alkoholika na terapię, musisz odpowiednio wobec niego postępować. Dobrym wyjściem jest tzw. ograniczone wsparcie. To normalne, że chcesz pomóc bliskiej osobie, ale ta pomoc musi mieć jasno wyznaczone granice. By zmotywować osobę uzależnioną do działania, musisz umożliwić jej zmierzenie się z konsekwencjami alkoholizmu. Utrata prawa jazdy czy pobyt na izbie wytrzeźwień są wydarzeniami, które mogą przekonać alkoholika do leczenia.
Alkoholizm jest przewlekłą chorobą, która odbija się zarówno na zdrowiu, jak i na psychice nałogowca. Nie wierz w składane przez niego obietnice poprawy, jeśli te słowa nie będą poparte czynami. Zaakceptuj fakt, że nie możesz zmusić alkoholika do leczenia. Możesz natomiast zmotywować osobę uzależnioną umiejętnie przeprowadzoną rozmową.
Jak prowadzić rozmowę, by namówić alkoholika na terapię?
Jeśli chcesz nakłonić alkoholika do leczenia, musisz strategicznie podejść do rozmowy na ten temat. Przede wszystkim gruntownie się do niej przygotuj — stwórz listę ośrodków terapii uzależnień wraz z krótkim opisem możliwości leczenia oraz przybliżonymi kosztami. Przed poruszeniem tematu z alkoholikiem skontaktuj się z wybranymi ośrodkami, by dopytać o szczegóły ich oferty. Możliwe, że przy okazji otrzymasz też garść cennych wskazówek, które pomogą przekonać alkoholika, że pobyt w takim miejscu jest dobrym pomysłem.
Zadbaj o to, by rozmowę przeprowadzić w dogodnym czasie i okolicznościach. Wybierz moment, w którym osoba uzależniona jest trzeźwa i spokojna. Postaw na kameralne miejsce, by nic Was nie rozpraszało. Postaraj się, by w czasie rozmowy nie kierowały Tobą negatywne emocje, ale zdrowy rozsądek. Mów szczerze, jasno wyrażaj swoje oczekiwania. Pamiętaj, że ma to być dialog, a nie Twoja pogadanka — pozwól wypowiedzieć się osobie uzależnionej i uważnie wysłuchaj jej argumentów.
Co powiedzieć alkoholikowi, żeby przestał pić?
By zmotywować alkoholika do leczenia, musisz wyraźnie pokazać mu swoim zachowaniem, że kierują Tobą dobre intencje i faktycznie będzie mógł liczyć na Twoje wsparcie. Przedstaw mu dokładnie korzyści płynące z zaprzestania picia alkoholu. Dobieraj słowa w taki sposób, by Twój przekaz był jasny. Niech bliska osoba dowie się od Ciebie, że nie będziesz już kryć jej uzależnienia przed rodziną, znajomymi, a nawet jej szefem. By nie doprowadzić do kolejnej awantury, cały czas staraj się utrzymywać spokojny ton głosu i przedstawiaj argumenty w taki sposób, by alkoholik nie poczuł się osaczony.
Jak rozmawiać o szkodliwości alkoholu bez osądzania osoby uzależnionej?
Jeśli chcesz nakłonić alkoholika do leczenia, musisz wyzwolić negatywne emocje i zamiast obwiniania czy oceniania skupić się na konkretnych przykładach. Nie mów osobie uzależnionej, że jest złym rodzicem. Zamiast tego przypomnij, że z powodu upojenia alkoholowego zapomniała odebrać dziecko z placówki edukacyjnej. Nie mów alkoholikowi, że roztrwania domowy budżet. Od rzucania ogólników lepszy będzie konkretny argument: rachunek za prąd jest nieopłacony, bo przeznaczone na ten cel fundusze osoba uzależniona wydała na alkohol. Opisując rzeczywiste zachowania związane z nadużywaniem alkoholu, w końcu przebijesz skorupę chorego i zwiększysz szanse na przekonanie alkoholika do leczenia.
Jak pomóc alkoholikowi, który nie chce się leczyć?
Gdy wszelkie próby rozmów nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, musisz zmienić strategię. Na tym etapie bliscy osób uzależnionych na ogół zaczynają rozważać przymusowe leczenie alkoholika. W określonych przypadkach sąd może zmusić alkoholika do leczenia, choć takie sytuacje należą raczej do rzadkości. Odpowiedni wniosek można złożyć w przypadku, gdy osoby uzależnione zakłócają porządek publiczny, powodują rozkład życia rodzinnego czy demoralizację małoletnich. Warto pamiętać jednak, że przymusowe leczenie alkoholika jest dużo mniej efektywne niż świadoma decyzja o leczeniu.
Alkoholikowi, który nie chce się leczyć, może pomóc interwencja kryzysowa. Poinformuj o istnieniu problemu osoby, do których ma zaufanie, i poproś je, by wspólnie przeprowadziły z nim rozmowę w atmosferze empatii i życzliwości. Miej jednocześnie na uwadze dobro własne. Pomyśl o zapisaniu się na terapię dla osób współuzależnionych. Jeśli alkoholik został wcześniej przez Ciebie poinformowany, że odejdziesz od niego, jeżeli nie zrezygnuje z picia, na tym etapie po prostu spełnij tę obietnicę. Swoim stanowczym zachowaniem możesz wstrząsnąć osobą uzależnioną i sprawić, że trzeźwe życie stanie się celem, o który w końcu zawalczy.
