Życie z alkoholikiem jest dużym obciążeniem emocjonalnym. Po terapii uzależnień problem nie znika jak za dotknięciem magicznej różdżki. Osoba mieszkająca z trzeźwym alkoholikiem napotka na nowe przeszkody — jedną z nich będzie zmiana charakteru i postępowania partnera. By zrozumieć alkoholika, trzeba nauczyć się z nim rozmawiać. Przeczytaj ten tekst i dowiedz się, jak postępować z niepijącym alkoholikiem.
Jak rozmawiać z alkoholikiem po terapii uzależnień?
Przebycie terapii uzależnień zmienia alkoholika — po wyjściu z ośrodka osoba uzależniona jest bogatsza o nowe umiejętności. Zaczyna rozpoznawać i mówić o swoich uczuciach. Jest asertywna i potrafi stawiać granice. Kompetencje nabyte w czasie terapii uzależnień ułatwiają alkoholikowi życie w trzeźwości, ale u jego bliskich mogą powodować frustracje.
Bliska osoba alkoholika powinna być otwarta na dialog i gotowa na omówienie trudnych emocji. Jeśli obawiasz się wspólnej rozmowy o problemie alkoholowym i innych kwestiach, które trapią alkoholika po terapii, pomyśl o terapii dla osób współuzależnionych oraz członków rodziny alkoholika. Terapeuta uzależnień w czasie spotkań wyjaśni Ci, w jaki sposób rozmawiać z alkoholikiem.
Jak pomóc alkoholikowi po terapii?
Osoba uzależniona po zakończeniu terapii nadal potrzebuje pomocy zarówno ze strony bliskich, jak i profesjonalistów. Zapewnij ją o swoim wsparciu, ale miej świadomość, że nie jesteś w stanie w pełni zrozumieć alkoholika. Dlatego warto zachęcić bliskiego do kontynuowania terapii uzależnień nawet po wyjściu z ośrodka. Niezwykle ważne jest uczestnictwo w terapii grupowej, na przykład w formie mitingów AA. Kontakt z innymi trzeźwymi alkoholikami i wymiana doświadczeń wspomagają proces zdrowienia.
Zadbaj o to, by w domu, w którym mieszka niepijący alkoholik, alkohol w ogóle się nie pojawiał. Przynajmniej przez pierwsze kilka tygodni po terapii nie organizuj też zakrapianych domówek. Postaraj się urozmaicić Wasze życie rodzinne, na przykład poprzez zaproponowanie nowych form spędzania czasu wolnego. Może to być wspólne granie w planszówki, codzienne spacery całą rodziną lub krótkie wycieczki za miasto. Ważne, by wypełnić zdrowiejącemu alkoholikowi czas, aby jak najrzadziej myślał o alkoholu.
Jak traktować osobę, która przeszła leczenie odwykowe?
Osobę w chorobie alkoholowej traktuj tak samo, jak innych dorosłych członków rodziny. Nie stosuj wobec trzeźwego alkoholika taryfy ulgowej i nie wyręczaj go w obowiązkach. Powrót do normalności wiąże się również z wykonywaniem codziennych czynności, jak zmywanie naczyń czy wynoszenie śmieci. Bliskiego, który przeszedł terapię, traktuj z szacunkiem. Nie wypominaj mu ciągle błędów przeszłości, jeśli widzisz, że stara się je naprawić. Nie kontroluj go. Zapewnij, że może liczyć na Twoje wsparcie.
Plan na wyjście po terapii alkoholowej
Temat nadużywania alkoholu nie zostaje zamknięty z chwilą zakończenia terapii uzależnień w ośrodku. Alkoholizm to choroba przewlekła, z którą trzeźwy alkoholik będzie się mierzyć do końca życia. Proces zdrowienia trwa długo i wymaga pokonania wielu przeszkód. Nie można oczekiwać od osoby uzależnionej, że od razu po opuszczeniu ośrodka sama ze wszystkim sobie poradzi. By problemy codzienności nie przytłoczyły zdrowiejącego alkoholika, potrzebny jest plan na wyjście z terapii zamkniętej.
Jak napisać plan zdrowienia alkoholika?
Tworzenie planu zdrowienia powinien nadzorować terapeuta uzależnień. Taki plan najczęściej tworzy się jeszcze przed zakończeniem leczenia w ośrodku. Pierwszym krokiem powinno być stworzenie listy celów, które dana osoba uzależniona chce osiągnąć. W planie należy wymienić ponadto formy wsparcia, z których alkoholik będzie korzystać po wyjściu z podstawowej terapii. Mogą to być spotkania AA czy indywidualne sesje z psychologiem. Ważnym elementem planu jest też scenariusz postępowania w przypadku ewentualnego nawrotu choroby alkoholowej.
Jak rozmawiać z alkoholikiem w nawrocie?
Do skutecznej komunikacji z alkoholikiem w nawrocie niezbędna jest empatia. Nawroty choroby alkoholowej nie są niczym nadzwyczajnym — właśnie dlatego jeszcze na etapie pisania planu zdrowienia tworzy się strategię radzenia sobie z nawrotami.
Nie warto rozmawiać z alkoholikiem, gdy ten jest pod wpływem alkoholu. Wybierz moment, gdy będzie on trzeźwy i dopiero wówczas przeprowadź spokojną rozmowę. Jej przedmiotem powinna być przede wszystkim ponowna terapia. Spróbuj nakłonić chorego do podjęcia leczenia w innym ośrodku, jeżeli widzisz u niego zniechęcenie wobec miejsca, w którym leczył się za pierwszym razem. Postaraj się przekazać alkoholikowi, że nawrót nie oznacza całkowitego zaprzepaszczenia szansy na normalne życie, ale jest elementem zdrowienia. Każdemu w życiu zdarzają się porażki i nawet nawrót choroby nie jest końcem świata. Najlepiej, by osoba uzależniona porozmawiała również z zaufanym terapeutą.
Co zrobić, gdy alkoholik nie chce rozmawiać o swoim problemie?
Jeżeli osoba uzależniona nie daje się namówić do podjęcia leczenia i w ogóle nie chce rozmawiać na temat nałogu, nie należy się poddawać. Konsekwencje nadużywania alkoholu dotykają wszak nie tylko samego zainteresowanego, ale i jego bliskich. Odkładanie takiej rozmowy w nieskończoność nie jest rozwiązaniem. Zamiast tego lepiej się odpowiednio przygotować. Jeśli chcesz pomóc alkoholikowi, możesz we własnym zakresie skontaktować się z terapeutą uzależnień lub ośrodkiem leczenia nałogów i poprosić o wskazówki.
Najważniejsze jest zachowanie spokoju. Rozmowa z alkoholikiem absolutnie nie może się odbywać pod wpływem upojenia alkoholowego. Możesz przygotować scenariusz rozmowy, najlepiej w formie pisemnej, by móc się nim posiłkować w momencie, gdy osoba uzależniona będzie gotowa na dialog. W scenariuszu uwzględnij tematy, które chcesz poruszyć oraz odpowiedzi na pytania, które spodziewasz się usłyszeć. Przygotuj też gotowe rozwiązania, jak dane kontaktowe do wybranego ośrodka leczenia uzależnień.
Jakie argumenty trafiają do alkoholika?
By efektywnie rozmawiać z alkoholikiem, należy skupić się na konkretnych faktach. Nie rzucaj ogólnikami. Zamiast tego podawaj przykłady sytuacji, w których domownicy mogli odczuć konsekwencje nadużywania alkoholu przez osobę uzależnioną. Na spokojnie wytłumacz, że nauczyciel musiał zostać z Waszym dzieckiem w świetlicy po godzinach, bo rodzic, który miał je odebrać, był pod wpływem alkoholu i zupełnie zapomniał o swoich zobowiązaniach. Powiedz, że przez uzależnienie partnera brakuje Wam pieniędzy na bieżące wydatki, bo on wydaje je na alkohol. Nie unoś się przy tym. Mów rzeczowo, spokojnym tonem. Alkoholik musi zrozumieć, że potrzebuje pomocy, a terapia jest jedynym skutecznym rozwiązaniem.
Czego nie można mówić alkoholikowi?
Zmowa milczenia jest zła, ale jeszcze gorsze są ciągłe awantury i obelgi rzucane w stronę osoby uzależnionej. W ten sposób niczego nie wskórasz — sprawisz jedynie, że poczucie winy i wstydu u alkoholika nabierze na sile, przez co będzie pił jeszcze więcej. Dyskutowanie w czasie, gdy alkoholik pije, zupełnie mija się z celem, tak samo, jak obrażanie go czy upokarzanie. Obie strony muszą darzyć się wzajemnym szacunkiem, by rozmawiać o problemie alkoholowym.
Związek z trzeźwym alkoholikiem
Kontynuowanie związku z niepijącym alkoholikiem po terapii może być wyzwaniem dla obu partnerów. Relacja z pewnością ulegnie zmianie. Warto wspólnie pracować nad tym, by była to zmiana na lepsze. Osoba współuzależniona sama powinna zdecydować się na terapię, by sprostać nowym wyzwaniom w związku.
Nawiązywanie relacji romantycznej z trzeźwym alkoholikiem nie powinno natomiast budzić obaw. Abstynent jest świadomy swoich wad i zalet, potrafi mówić o emocjach i wyznaczać granice. W wyniku terapii wykształcił wiele mocnych stron, takich jak determinacja w dążeniu do celu, asertywność i umiejętność radzenia sobie z przeciwnościami losu. Jeśli obie strony w równym stopniu zaangażują się w tę relację, związek przetrwa próbę czasu.