Uzależnienie od heroiny – jak rozpoznać i leczyć?

Uzależnienie od heroiny często zaczyna się już od pierwszej dawki narkotyku. Nałóg w tym przypadku obejmuje zarówno uzależnienie fizyczne, jak i psychiczne. Przeczytaj ten tekst, by dowiedzieć się, jak działa uzależnienie od heroiny, jakie są jego objawy oraz jak można je leczyć.

Czym jest heroina?

Heroina to silnie uzależniający narkotyk, będący półsyntetycznym opioidem. Po raz pierwszy heroinę wytworzono w XIX wieku poprzez syntezę morfiny, którą pozyskuje się z maku lekarskiego. Zakładano wówczas, że heroina będzie wykorzystywana w medycynie jako silny lek przeciwbólowy, bezpieczniejszy od morfiny. Praktyka szybko pokazała jednak, że w rzeczywistości heroina uzależnia szybciej i silniej od morfiny. Z powodu właściwości uzależniających heroinę szybko zdelegalizowano, do dziś jest ona jednak wytwarzana w narkotykowym podziemiu.

Działanie heroiny – co należy wiedzieć?

Po zażyciu heroiny narkotyk oddziałuje na receptory opioidowe w mózgu, wywołując uzależniające uczucie euforii, które ustaje po stosunkowo krótkim czasie. Działanie narkotyku związane jest też z odczuwaniem błogiego spokoju i totalnym relaksem. Odczucia te już po pierwszej dawce mogą spowodować psychiczne uzależnienie od heroiny. Heroina redukuje ponadto odczuwanie bólu – uzależnienie od heroiny może wynikać więc także z chęci uwolnienia się od przykrych dolegliwości.

Dlaczego uzależnienie od heroiny jest tak silne?

Działanie heroiny powoduje wzrost aktywności dopaminy, czyli jednego z tzw. hormonów szczęścia. Heroina działa natychmiastowo, wywołując intensywne doznania, co skłania do przyjmowania kolejnych dawek narkotyku. Z czasem zatraca się naturalna zdolność mózgu do wytwarzania dopaminy – to dlatego objawy odstawienia heroiny obejmują uczucie smutku oraz depresję. By uzyskać taki sam efekt, jak za pierwszym razem, osoby uzależnione muszą przyjmować coraz większe dawki heroiny. Dość szybko zaczynają odczuwać niepokój i nieposkromiony przymus przyjęcia kolejnej dawki, którego nie potrafią opanować.

Objawy uzależnienia od heroiny

Symptomy uzależnienia od heroiny obejmują objawy fizyczne, spowodowane reakcją organizmu na przyjmowany narkotyk, jak i objawy psychiczne. Fizyczne objawy, które wywołuje uzależnienie od heroiny, to między innymi:

• zwężenie źrenic,
• obniżenie temperatury ciała,
• świąd skóry,
• nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego (biegunka, zaparcia),
• płytki oddech,
• utrata wagi,
• nudności,
• wymioty,
• uczucie suchości w ustach,
• katar,
• sucha i blada skóra,
• łzawienie oczu,
• niższe tętno oraz ciśnienie krwi,
• zaburzenia cyklu miesiączkowego.

Psychiczne objawy uzależnienia od heroiny obejmują z kolei osłabienie funkcji poznawczych, stany lękowe przeplatane euforią czy zaburzenia myślenia. W efekcie zażywania heroiny osoba uzależniona może ponadto wydawać się senna i ospała.

Wpływ heroiny na życie społeczne

Osoba uzależniona od heroiny często miewa problem z prawidłową oceną sytuacji, jest zdezorientowana i zagubiona, zaniedbuje higienę osobistą. Z biegiem czasu coraz bardziej izoluje się od społeczeństwa. Uzależnienie od heroiny prowadzi do zaniedbania codziennych obowiązków, dotyczących zarówno życia rodzinnego, jak i zawodowego. Aktywności, które dotychczas sprawiały dużą przyjemność, przestają cieszyć osobę uzależnioną. Porzuca ona zainteresowania i hobby, bo jej życie kręci się wokół zażywania heroiny i zdobywania kolejnych dawek narkotyku.

Nałóg nierzadko prowadzi do utraty pracy oraz do rozluźnienia więzi rodzinnych. Osoba uzależniona ucieka się do kłamstw i manipulacji, by zdobyć od bliskich fundusze na narkotyki. Gdy rodzina i przyjaciele się od niej odwrócą i straci wszystkie źródła dochodu, może popadać w zadłużenie, a nawet wchodzić w konflikty z prawem. Osoby w kryzysie narkomanii niejednokrotnie posuwają się do kradzieży, wymuszeń, fałszowania recept czy handlu narkotykami – wszystko po to, by zdobyć kolejne dawki heroiny.

Skutki uzależnienia od heroiny

Uzależnienie od heroiny ma negatywne skutki dla całego organizmu osoby uzależnionej oraz dla jej psychiki. W wyniku zażywania narkotyku może dojść między innymi do:

• znacznego pogorszenia umiejętności koncentracji,
• uszkodzeń narządów wewnętrznych (przede wszystkim wątroby oraz nerek), a nawet ich niewydolności,
• chorób układu oddechowego oraz układu krążenia (np. częste infekcje),
• obniżenia odporności (w wyniku niedożywienia oraz zaniedbania higieny osobistej).

Osoba uzależniona od heroiny i innych substancji psychoaktywnych przyjmowanych dożylnie jest ponadto narażona na większe ryzyko transmisji wirusów, takich jak HIV oraz zapalenie wątroby typu B i C.

Objawy odstawienia heroiny mogą być równie dojmujące, co symptomy uzależnienia od narkotyku. Osoba uzależniona po zaprzestaniu zażywania heroiny może doświadczać m.in.:

• napadów płaczu,
• stanów lękowych,
• napadów złości i agresji,
• syndromu niespokojnych nóg,
• wzmożonej potliwości,
• silnych bólów kości, stawów i mięśni,
• bezsenności,
• rozdrażnienia,
• dreszczy,
• ślinotoku.

Dawka śmiertelna heroiny

Nie można w sposób uniwersalny określić, ile wynosi śmiertelna dawka heroiny, gdyż jej objętość jest kwestią indywidualną, zależną od wielu czynników. Dawki, które zażywa osoba uzależniona, są dużo większe niż dawka przyjmowana przez osobę, która po raz pierwszy ma styczność z heroiną. W miarę rozwoju nałogu osoba uzależniona potrzebuje coraz większych dawek do osiągnięcia pożądanego efektu euforii i błogostanu.

Objętość jednorazowej dawki heroiny zależy między innymi od aktualnego poziomu tolerancji na narkotyk, odstępów czasowych dzielących kolejne wstrzyknięcia narkotyku, czasu trwania nałogu oraz zawartości czystej heroiny w zażywanej substancji (dilerzy nie sprzedają czystej heroiny, ale narkotyk z różnymi domieszkami). Trudno przewidzieć, jak dana osoba uzależniona zareaguje na konkretną dawkę.

Pojedyncza dawka wstrzykiwana przez osobę na zaawansowanym stadium nałogu dla nowicjusza może okazać się śmiertelna. Na wczesnym etapie uzależnienia dawki heroiny oscylują w granicach 5-10 mg, podczas gdy osoby trwające w nałogu od dłuższego czasu mogą przyjmować nawet 300-400 mg narkotyku w ciągu doby.

Przedawkowanie heroiny

Fakt, że uzyskanie pożądanego efektu wiąże się z ciągłym zwiększaniem przyjmowanych dawek heroiny, stwarza bardzo duże ryzyko przedawkowania narkotyku, które może prowadzić do śmierci. Do objawów przedawkowania heroiny należą:

• spowolnienie pracy serca,
• problemy z oddychaniem,
• sine wargi,
• utrata przytomności.

Do śmierci po przedawkowaniu dochodzi na ogół wskutek zahamowania czynności układu oddechowego. Szybkie rozpoznanie symptomów przedawkowania i sprawne udzielenie pomocy osobie uzależnionej zwiększa natomiast szanse na uratowanie jej życia.

Uzależnienie od heroiny – jak je leczyć?

Samodzielne wyjście z uzależnienia od heroiny jest w zasadzie niemożliwe. Co więcej, leczenie uzależnienia od heroiny jest niezwykle trudne, gdyż nagłe odstawienie narkotyku jest związane z głodem narkotykowym, który bardzo trudno powstrzymać. W przypadku nałogów fizycznych (dotyczących uzależnienia od danej substancji psychoaktywnej, np. alkoholu lub narkotyków) leczenie uzależnienia na ogół rozpoczyna detoks, czyli kilkudniowe odtruwanie organizmu. Po detoksie następuje natomiast kilkutygodniowa psychoterapia będąca połączeniem terapii indywidualnej z terapią grupową.

Uzależnienie od heroiny w wielu przypadkach wymaga jednak nieco innego podejścia. U pacjentów ośrodków leczenia uzależnień często wprowadzana jest terapia substytucyjna, która może trwać nawet kilka miesięcy. W tym czasie osoba uzależniona od heroiny zamiast narkotyku przyjmuje metadon. Podobnie jak sama heroina, metadon również jest substancją z grupy opioidów. Jest on jednak dużo bezpieczniejszym wyborem i daje szansę na długofalowe efekty. Metadon łagodzi głód narkotykowy oraz objawy odstawienia heroiny, ale nie powoduje charakterystycznej euforii. Dzięki temu możliwa jest stabilizacja pacjentów, stopniowe przyzwyczajanie ich do życia wolnego od heroiny oraz efektywne przygotowanie do kolejnych etapów terapii.

Jeśli zależy Ci na poprawie jakości swojego życia, rozpocznij leczenie uzależnienia od narkotyków w naszym ośrodku. Możesz skontaktować się z nami o dowolnej porze dnia i nocy. Na miejscu otoczymy Cię profesjonalną opieką. Spotkasz się tu ze zrozumieniem i empatią. Podjęcie leczenia to realna szansa na powrót do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie!