Alkohol w przeciwieństwie do narkotyków jest niemal wszechobecny. W dowolnym momencie można kupić go w sklepie, trafia na stół przy okazji większości przyjęć. Znormalizowanie picia sprawiło, że pierwsze symptomy uzależnienia od alkoholu często bywają ignorowane. Utrata kontroli nad spożyciem alkoholu negatywnie odbija się na codziennym funkcjonowaniu, zdrowiu i relacjach społecznych. Wykrycie alkoholizmu na wczesnym etapie jest jednak możliwe. Poznaj objawy, na które warto zwracać szczególną uwagę.
Jak wyglądają początki alkoholizmu? Kiedy poznać, że jest się alkoholikiem?
Choroba alkoholowa jest niezwykle podstępna. Potrafi przez długi czas rozwijać się niemalże w całkowitym ukryciu. Początki alkoholizmu w wielu przypadkach są niezauważalne zarówno dla otoczenia, jak i dla samej osoby uzależnionej. Stopniowej zmianie ulega przede wszystkim jej stosunek do alkoholu. Wcześniej spożywanie alkoholu podyktowane było głównie z czynnikiem towarzyskim — w naszej kulturze picie alkoholu jest wszak nieodłącznym elementem spotkań z rodziną czy przyjaciółmi. Z czasem sporadyczne sięganie po kieliszek zmienia się w regularne spożywanie alkoholu, a powodów do picia przybywa. Alkohol staje się sposobem na radzenie sobie ze stresem, z trudnymi emocjami, a nawet z nudą.
Najbliższe otoczenie chorego na samym początku uzależnienia od alkoholu zazwyczaj w ogóle nie orientuje się, że bliski popada w nałóg. Osoby postronne mogą stwierdzić chorobę alkoholową dopiero wówczas, gdy pojawiają się fizyczne oraz psychiczne oznaki uzależnienia.
Przyczyny uzależnienia od alkoholu
Przyczyn choroby alkoholowej można upatrywać jeszcze w dzieciństwie alkoholika. Osoby wychowujące się w rodzinie dysfunkcyjnej, będące świadkami nadmiernego spożycia napojów alkoholowych przez rodziców, w dorosłym życiu mogą wykazywać większe skłonności do uzależnień. U wielu osób uzależnionych rozwój alkoholizmu spowodowany jest przez czynniki społeczne. Jeśli częste spożycie alkoholu jest czymś oczywistym dla danej paczki przyjaciół, praktyka ta z czasem może przekształcić się w nałóg u wybranych członków grupy.
Alkoholizm pośrednio może wynikać również z osobowości. Na nałóg narażone są osoby mające niskie poczucie własnej wartości, które sięgają po kieliszek na przykład po to, by dodać sobie odwagi do prowadzenia rozmów z nowo poznanymi ludźmi. Robią tak, bo pod wpływem alkoholu przestają odczuwać stres i napięcie. Z czasem piją zatem coraz więcej i częściej. Przyczyną choroby alkoholowej mogą być również zaburzenia psychiczne — na przykład depresja, która bardzo często współwystępuje z nałogami.
Fazy choroby alkoholowej
Wyróżniamy cztery fazy alkoholizmu:
- faza wstępna (przedalkoholowa),
- faza ostrzegawcza (zwiastunowa),
- faza krytyczna,
- faza przewlekła (chroniczna).
Faza pierwsza może trwać długo, bo nawet kilka lat. Spożywanie alkoholu na tym etapie nie jest jeszcze postrzegane jako problem nie tylko przez samego zainteresowanego, ale i jego bliskich. Podejście do alkoholu zmienia się bardzo subtelnie. To w tej fazie picie towarzyskie zaczyna przekształcać się w niebezpieczny nawyk. W drugiej fazie choroby pojawiają się już pierwsze objawy uzależnienia od alkoholu, ale nadal są one trudne do wychwycenia. To ostatni etap, na którym można sobie jeszcze pomóc samodzielnie, bez pomocy specjalisty. W fazie krytycznej alkoholizm jest już widoczny. Osoba uzależniona traci kontrolę nad piciem, co odbija się negatywnie na każdej sferze jej życia. Faza przewlekła to alkoholizm zaawansowany. Chory w zasadzie w ogóle nie przestaje już pić.
Jak rozpoznać wczesny alkoholizm? Kiedy zaczyna się alkoholizm?
Nadmierne spożywanie alkoholu nie od razu staje się alarmującą kwestią. Na wczesnych etapach alkoholizmu osoby uzależnione po prostu szukają okazji do picia alkoholu. Chętnie uczestniczą w zakrapianych imprezach. Lampką wina czy drinkiem świętują nawet błahe wydarzenia, jak zakup nowego sprzętu elektronicznego czy sukcesy szkolne dzieci. Co więcej, wysokofunkcjonujący alkoholik nie zaniedbuje swoich obowiązków ani w pracy, ani w domu. Swoim zachowaniem i wyglądem w żaden sposób nie przypomina stereotypowego alkoholika. Regularne picie nawet niewielkiej ilości alkoholu krok po kroku prowadzi jednak do nałogu.
Trudno wskazać konkretny moment, w którym zaczyna się alkoholizm. Niepokojącym symptomem powinna być zwiększona tolerancja na alkohol. Pierwsze objawy choroby alkoholowej obejmują również zaburzenia snu, picie alkoholu w ukryciu przed bliskimi, nadciśnienie tętnicze czy przyspieszone bicie serca.
Objawy uzależnienia od alkoholu
Choroba alkoholowa z czasem zaczyna rujnować zarówno zdrowie fizyczne, jak i zdrowie psychiczne. Alkoholik może cierpieć m.in. na marskość wątroby. Utrata kontroli nad piciem alkoholu jest coraz trudniejsza do zakamuflowania. Objawy alkoholizmu w fazie krytycznej i chronicznej obejmują rozluźnianie kontaktów towarzyskich, stopniową izolację, zaniedbywanie obowiązków i ryzykowne zachowania, jak wsiadanie za kółko po spożyciu alkoholu. W momencie odstawienia alkoholu pojawiają się natomiast objawy abstynencyjne. Są to m.in.:
- głód alkoholowy, czyli odczuwanie przymusu dalszego picia,
- drżenie mięśni,
- drżenie rąk,
- stany depresyjne,
- spowolnienie psychoruchowe,
- obniżenie funkcji intelektualnych,
- występowanie zaburzeń psychicznych,
- padaczka alkoholowa.
Co robić, gdy jest się alkoholikiem?
Osoby, które nie panują nad ilością spożywanego alkoholu i doświadczają wymienionych wcześniej objawów, powinny podjąć świadomą decyzję o leczeniu alkoholizmu. Nieleczona choroba alkoholowa będzie coraz bardziej niszczyć zdrowie psychiczne oraz fizyczne. Nadmierne spożycie alkoholu w konsekwencji może prowadzić nawet do śmierci.
Jeżeli nie radzisz sobie z nadużywaniem alkoholu, a zawsze wtedy, gdy postanawiasz zerwać z nałogiem, dopada Cię zespół abstynencyjny, nie podejmuj kolejnych prób odstawienia alkoholu na własną rękę. Zamiast tego rozpocznij leczenie alkoholizmu pod opieką specjalistów.
Czy alkoholizm można wyleczyć?
Leczenie alkoholizmu jest jedynym skutecznym sposobem na wyjście z nałogu i powstrzymanie szkodliwych następstw choroby. Osoby uzależnione dążące do zaprzestania picia po otrzymaniu diagnozy powinny jak najszybciej podjąć leczenie odwykowe. Pierwszym etapem leczenia jest detoksykacja. Następnie przez okres kilku tygodni osoba uzależniona uczestniczy w psychoterapii indywidualnej oraz grupowej. W jej wyniku stopniowo ustępują zaburzenia psychiczne oraz objawy zespołu abstynencyjnego. W razie potrzeby terapię wspomaga również leczenie farmakologiczne.
Nawet po zakończeniu picia i pomyślnym przejściu terapii nie można mówić jednak o całkowitym wyleczeniu alkoholizmu. Jest to bowiem choroba przewlekła. Nałóg może być w remisji, ale alkoholikiem pozostaje się do końca życia — tylko że niepijącym. By uzależnienie od alkoholu na dobre pozostawić w przeszłości, po leczeniu odwykowym warto kontynuować psychoterapię na spotkaniach anonimowych alkoholików.
Leczenie choroby alkoholowej — gdzie się zgłosić?
Zmagasz się z nadmiernym spożyciem alkoholu i mimo szkodliwego wpływu napojów wyskokowych na Twoje życie i zdrowie po prostu nie potrafisz przestać pić? Nie jesteś jedyną osobą, którą dotknęło uzależnienie od alkoholu. Choroba alkoholowa może dopaść każdego, bez względu na status majątkowy czy pozycję społeczną. Nie masz powodu do wstydu. Motywacja do leczenia jest pierwszym z Twoich sukcesów — kolejne odniesiesz, jeśli zgłosisz się na terapię. Zapraszamy Cię do prywatnego ośrodka PO-MOC w Kielcach. Od lat zajmujemy się skuteczną terapią uzależnień. Do naszych pacjentów podchodzimy z szacunkiem i zrozumieniem. Możesz do nas zadzwonić o dowolnej porze dnia i nocy — czekamy na Twój telefon!
