
Jak wytrwać w trzeźwości? Poradnik zapobiegania nawrotom choroby
2025-08-04
Syndrom DDA – czym jest i jak można z nim walczyć?
2025-09-02Osoby zażywające substancje psychoaktywne reagują na nie w różny sposób. Pod wpływem narkotyków zmienia się zachowanie, sposób komunikacji czy aparycja. Poznaj charakterystyczne objawy po najbardziej rozpowszechnionych rodzajach narkotyków. Sprawdź, jak powinna wyglądać pierwsza pomoc udzielana osobie po zażyciu narkotyków. Dowiedz się, jak możesz pomóc bliskiemu w kryzysie narkomanii, by narkotyki nie zniszczyły mu zdrowia i życia.
Zewnętrzne objawy uzależnienia
Substancje psychoaktywne mogą wywoływać różne objawy. Osoba postronna w pierwszej kolejności zaobserwuje przede wszystkim objawy zewnętrzne. Po zażyciu narkotyków można zauważyć następujące symptomy:
- rozszerzone źrenice,
- zwężone źrenice,
- spowolnione ruchy,
- nadmierną potliwość,
- bełkotliwą mowę,
- pobudzenie.
Jeśli podejrzewasz, że bliska Ci osoba zażywa narkotyki, zwracaj szczególną uwagę na zmiany w jej zachowaniu czy wyglądzie. Zachowując czujność, możesz w odpowiednim momencie udzielić choremu pierwszej pomocy lub nakłonić go do podjęcia terapii, zanim będzie za późno.
Wewnętrzne objawy uzależnienia
Narkotyki sieją spustoszenie w całym organizmie osoby uzależnionej. Większość objawów nie jest niestety widoczna dla otoczenia na pierwszy rzut oka – zauważa je jedynie sam zainteresowany. Do wewnętrznych objawów zażywania narkotyków należą m.in.:
- podwyższone ciśnienie krwi,
- przyspieszona akcja serca,
- zawroty głowy,
- nadmierna senność,
- bezsenność,
- zmęczenie,
- zaburzenia pamięci,
- zmiany zachowania,
- myśli samobójcze,
- stany lękowe,
- urojenia.
W skrajnych przypadkach po zażyciu narkotyków może dojść do zapaści. Dzieje się tak w sytuacji, gdy organizm jest przeciążony przyjmowaniem substancji psychoaktywnych i nie potrafi już neutralizować ich szkodliwego wpływu. Zapaść, w zależności od stanu zdrowia chorego oraz przyjętego przez niego narkotyku, może trwać od kilku minut do kilku dni. Do głównych objawów zapaści po zażyciu narkotyków zaliczamy: drgawki, problemy z oddychaniem, silne osłabienie organizmu, a nawet utratę przytomności.
Objawy w zależności od zażytej substancji psychoaktywnej
Zmiany zachowania oraz inne reakcje ze strony organizmu mogą być różne w zależności od zażytej substancji psychoaktywnej. Poszczególne grupy narkotyków powodują charakterystyczne reakcje. Poznaj objawy występujące po zażyciu marihuany, amfetaminy, ecstasy oraz opioidów.
Marihuana
Marihuana oraz haszysz, choć przez niektórych błędnie uznawane są za narkotyki nieszkodliwe, powodują wyraźne zmiany w zachowaniu, a ich wpływ na stan zdrowia nie jest obojętny. Do popularnych symptomów, które występują po zażyciu marihuany, należą:
- obniżenie ciśnienia krwi,
- poczucie suchości w ustach,
- wzmożona potliwość,
- wzmożony apetyt,
- zaburzenia pamięci krótkotrwałej,
- zaburzenia koordynacji,
- zawroty głowy,
- senność,
- stany euforyczne.
Amfetamina
Przyjmowanie amfetaminy daje dużo groźniejsze objawy niż zażywanie marihuany, zarówno z punktu widzenia zdrowia osoby uzależnionej, jak i bezpieczeństwa jej najbliższego otoczenia. U osób zażywających tego rodzaju narkotyki można zaobserwować:
- rozszerzone źrenice,
- stany lękowe,
- drgawki,
- nudności oraz wymioty,
- ból w klatce piersiowej,
- podwyższone ciśnienie krwi,
- brak apetytu,
- halucynacje,
- wzrost temperatury ciała,
- brak koncentracji,
- oszołomienie,
- nadmierne pobudzenie.
Ecstasy
Z ecstasy eksperymentują nie tylko narkomani – to jedna z tych substancji psychoaktywnych, po które sięgają osoby chcące przeżyć „jednorazową przygodę”. Niestety, wielu ludzi, szczególnie w młodym wieku, uznaje, że to świetny sposób na dobrą zabawę na imprezie i metoda na odstresowanie. Większość z nich zupełnie nie zdaje sobie sprawy, że obecność tej substancji psychoaktywnej w krwiobiegu może wywoływać niebezpieczne dla zdrowia objawy, takie jak:
- halucynacje,
- nudności oraz wymioty,
- podwyższone ciśnienie,
- rozszerzone źrenice,
- zatrzymanie moczu,
- uczucie niepokoju,
- stany depresyjne,
- nadpobudliwość,
- drgawki,
- ucisk w klatce piersiowej,
- szczękościsk.
Opioidy
Opioidy to narkotyki powstałe na bazie opium. Niektóre z nich wykorzystuje się w farmakoterapii, na przykład jako leki nasenne. Przyjmowanie morfiny może być zalecone przez lekarza osobom cierpiącym na chroniczny ból. Heroina, która powstaje w wyniku syntetyzowania morfiny, jest najbardziej uzależniającym i najsilniejszym z opioidów. Nie znajduje zastosowania w medycynie, a narkomani pozyskują ją na czarnym rynku. Objawy uzależnienia od heroiny mogą obejmować:
- nadmierną senność,
- bezsenność,
- depresję,
- nudności i wymioty,
- ślady po wkłuciach strzykawek,
- zmniejszenie łaknienia,
- zwężone źrenice,
- obniżenie ciśnienia krwi,
- zaburzenia koncentracji i świadomości.
Pierwsza pomoc osobie uzależnionej
Jeżeli zauważysz objawy po narkotykach opisane w tym tekście u osoby ze swojego otoczenia (zasada ta dotyczy zarówno bliskich, jak i obcych osób), pierwszą pomoc zacznij od wezwania pogotowia, nawet w obliczu sprzeciwu osoby będącej pod wpływem narkotyków.
W sytuacji, gdy zauważysz takie symptomy, jak spowolnione ruchy czy bełkotliwa mowa, spróbuj nawiązać kontakt z osobą, której udzielasz pomocy. Najważniejsze jest w tym przypadku ustalenie, jakiego rodzaju narkotyki zażyła: czy była to marihuana, opioidy, a może coś zupełnie innego (zagrażające zdrowiu symptomy mogą wystąpić też po wąchaniu rozpuszczalników). Gdy tylko służby ratunkowe dotrą na miejsce, przekaż im informacje o przyjmowanych przez chorego substancjach psychoaktywnych, bo może im to uratować życie.
W obliczu braku kontaktu z osobą w zapaści po zażyciu narkotyków konieczna jest ocena jej stanu. Jeśli zachowanie chorego przypomina atak paniki, spróbuj go uspokoić. Mów do niego powoli, najlepiej szeptem. Zabierz w bezpieczne miejsce, z dala od zgiełku i hałasu. Zapewniaj o tym, że uczucie lęku jest chwilowe. Jeżeli dana osoba uzależniona po narkotykach zachowuje się agresywnie, spróbuj poprosić o pomoc sąsiadów, gapiów lub przechodniów. Priorytetem powinno być uspokojenie chorego, ale musisz liczyć się z ewentualnością unieruchomienia go. By pierwsza pomoc została udzielona sprawnie, przydzielaj poszczególne zadania konkretnym osobom, wskazując na nie palcem i bezpośrednio komunikując, co mają zrobić.
W przypadku, gdy osoba uzależniona jest nieprzytomna, sprawdź, czy oddycha. Możesz zrobić to na przykład przy użyciu lusterka – na jego powierzchni powinna pojawić się para wodna. Jeśli oddech jest prawidłowy, ułóż chorego w pozycji bezpiecznej i w czasie oczekiwania na przyjazd karetki co jakiś czas upewniaj się, że nadal oddycha. W sytuacji, gdy osoba uzależniona nie oddycha, przystąp do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Pamiętaj, że nie musisz wówczas wykonywać wdechów – wystarczą rytmiczne uciśnięcia klatki piersiowej w tempie 100 na minutę.
Brak kontaktu z osobą przyjmującą narkotyki nie powinien powstrzymywać Cię przed ustaleniem, które substancje psychoaktywne zażyła. Rozejrzyj się wokół niej i poszukaj opakowań po narkotykach oraz zużytych strzykawek. Nie zostawiaj osoby chorej samej, zostań z nią aż do przyjazdu pogotowia i przekaż ratownikom swoje ustalenia.
Najskuteczniejszym sposobem na ustalenie, które substancje psychoaktywne są odpowiedzialne za zapaść chorego, są badania laboratoryjne moczu oraz krwi. Jedynie ta metoda może w pełni potwierdzić obecność danego narkotyku w organizmie chorego. Niektóre testy można przeprowadzić w warunkach domowych – z tego sposobu możesz skorzystać na przykład w sytuacji, gdy o przyjmowanie narkotyków podejrzewasz bliską Ci osobę.
Jak pomóc osobie uzależnionej?
Pierwsza pomoc jest kluczowa, bo bez niej osoba, która przedawkowała narkotyki, traci szanse na przeżycie. Warto zdawać sobie jednak sprawę, że przeżycie zapaści nie jest równoznaczne z powrotem do zdrowia. Uzależnienie od narkotyków, tak samo, jak uzależnienie od alkoholu czy hazardu, jest chorobą przewlekłą. Po wyjściu ze szpitala narkoman najprawdopodobniej powróci do destrukcyjnego stylu życia i w dalszym ciągu będzie przyjmował substancje psychoaktywne. Jeżeli to ktoś z Twoich bliskich zmaga się z uzależnieniem od narkotyków, możesz pomóc mu w dłuższej perspektywie. Najskuteczniejszą formą pomocy będzie spokojna rozmowa, w trakcie której przekonasz bliskiego do podjęcia terapii uzależnień. Leczenie w specjalistycznym ośrodku rozpocznie detoks narkotykowy, a po jego zakończeniu chory zostanie poddany kilkutygodniowej psychoterapii.